روزئولا اینفانتوم که به عنوان بیماری ششم یا اگزانتم سوربیتوم نیز شناخته میشود، یک بیماری ویروسی خفیف است که بیشتر در کودکان زیر دو سال رخ میدهد. این بیماری بهطور معمول به صورت تب ناگهانی و راشهای پوستی ظاهر میشود و اگرچه ممکن است والدین را نگران کند، اما به ندرت به عوارض جدی منجر میشود. در این مقاله به بررسی علل، علائم، تشخیص، درمان و پیشگیری از روزئولا اینفانتوم میپردازد.
علل و عامل بیماری
عامل بیماری روزئولا اینفانتوم، معمولاً ویروس هرپس انسانی نوع ۶ (HHV-6) است، اگرچه ویروس هرپس انسانی نوع ۷ (HHV-7) نیز میتواند این بیماری را ایجاد کند. ویروسهای HHV-6 و HHV-7 عضو خانوادهی ویروسهای هرپس هستند که پس از ابتلا، در بدن فرد باقی میمانند و میتوانند در شرایط خاصی مجدداً فعال شوند. با این حال، روزئولا اینفانتوم تنها در عفونت اولیه ویروس ظاهر میشود و فعال شدن مجدد ویروس معمولاً بدون علائم است.
اپیدمیولوژی
روزئولا اینفانتوم یکی از شایعترین بیماریهای ویروسی در کودکان است. تقریباً تمامی کودکان تا سن دو سالگی با ویروس HHV-6 یا HHV-7 مبتلا میشوند. این بیماری بیشتر در کودکان بین ۶ تا ۱۵ ماهه دیده میشود و پسران و دختران به طور مساوی در معرض خطر قرار دارند. ویروس به صورت قطرات تنفسی از فرد آلوده به دیگران منتقل میشود، اما چون بیماری در بسیاری از موارد بدون علامت است، منبع دقیق عفونت به ندرت شناسایی میشود.
علائم و نشانهها
روزئولا اینفانتوم به طور کلی با یک دوره تب ناگهانی و شدید آغاز میشود که ممکن است بین ۳ تا ۵ روز به طول بیانجامد. دمای بدن کودک ممکن است به ۴۰ درجه سانتیگراد یا بیشتر برسد. با پایان یافتن تب، بثورات پوستی (راشها) به طور ناگهانی ظاهر میشوند. این راشها معمولاً صورتی رنگ، کوچک و مسطح هستند و ابتدا بر روی تنه ظاهر میشوند و سپس به صورت، گردن و دستها و پاها گسترش مییابند. برخلاف بسیاری از بثورات ویروسی دیگر، راشهای روزئولا اینفانتوم خارش ندارند و پس از چند روز بدون هیچگونه اثری ناپدید میشوند.
تشخیص
تشخیص روزئولا اینفانتوم معمولاً بر اساس علائم بالینی انجام میشود. پزشکان با مشاهده تب ناگهانی و ظهور راشهای پوستی پس از فروکش کردن تب، به روزئولا اینفانتوم مشکوک میشوند. آزمایشهای خون ممکن است افزایش تعداد گلبولهای سفید یا لنفوسیتها را نشان دهد، اما این یافتهها غیر اختصاصی هستند. در برخی موارد، تشخیص قطعی با استفاده از آزمایشهای مولکولی مانند PCR برای شناسایی DNA ویروس HHV-6 یا HHV-7 از نمونههای خون یا بزاق انجام میشود.
درمان
درمان روزئولا اینفانتوم بیشتر حمایتی است و بر کاهش تب و راحتی کودک تمرکز دارد. استفاده از داروهای ضد تب مانند استامینوفن یا ایبوپروفن میتواند به کاهش تب کمک کند. مهم است که کودک به اندازه کافی مایعات مصرف کند تا از کم آبی جلوگیری شود. در موارد نادر، تب بالا ممکن است به تشنجهای تبزا منجر شود که نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارد. آنتیبیوتیکها برای درمان این بیماری مؤثر نیستند زیرا روزئولا اینفانتوم یک بیماری ویروسی است، نه باکتریایی.
پیشگیری
هیچ واکسن خاصی برای پیشگیری از روزئولا اینفانتوم وجود ندارد. بهترین راه پیشگیری، جلوگیری از تماس کودک با افرادی است که دارای علائم بیماری هستند. همچنین شستشوی مرتب دستها و استفاده از دستمال بهداشتی هنگام عطسه یا سرفه میتواند به کاهش انتشار ویروس کمک کند. چون بسیاری از افراد حامل ویروس ممکن است علائمی نداشته باشند، پیشگیری کامل ممکن نیست، اما مراقبتهای بهداشتی میتواند به کاهش احتمال ابتلا کمک کند.
عوارض احتمالی
عوارض جدی روزئولا اینفانتوم نادر است، اما در موارد بسیار کمی، این بیماری میتواند منجر به تشنجهای ناشی از تب (تشنجهای تبزا) شود. این تشنجها معمولاً کوتاهمدت و خودبهخود محدود شونده هستند، اما میتوانند باعث نگرانی والدین شوند. در موارد بسیار نادر، عفونت ویروسی ممکن است به عوارض جدیتری مانند التهاب مغز (آنسفالیت) منجر شود، اما این وضعیتها بسیار نادر هستند.
روزئولا اینفانتوم یک بیماری شایع و به طور کلی بیخطر در کودکان است که با تب ناگهانی و ظهور راشهای پوستی مشخص میشود. با اینکه این بیماری به طور معمول بدون درمان خاصی بهبود مییابد و عوارض جدی به ندرت رخ میدهد، آگاهی والدین و مراقبان از علائم و نشانههای بیماری میتواند به مدیریت بهتر آن و کاهش نگرانی کمک کند. با رعایت اصول بهداشتی، میتوان خطر انتقال بیماری را کاهش داد، اگرچه پیشگیری کامل از آن به دلیل طبیعت ویروسی و انتقال گسترده آن ممکن نیست.
بابت اطلاع رسانی تون بسیار سپاسگزارم